Piramida Potrzeb Maslowa.
W 1943 roku Abraham Maslow, amerykański psycholog, jeden z najważniejszych przedstawicieli nurtu psychologii humanistycznej i transpersonalnej opracował model hierarchii potrzeb. Piramida Maslowa miała usystematyzować i pozwolić lepiej zrozumieć złożoność ludzkich potrzeb od tych najbardziej podstawowych jak sen czy jedzenie aż po wyższe, jak miłość i samorealizacja.
Głównym celem hierarchii potrzeb jest określenie bodźców napędzających nas do działania i wpływających na podejmowane przez nas decyzje. Potoczna nazwa tego modelu to PIRAMIDA MASLOWA i zawiera ona w sobie pięć elementów. Są to: potrzeby fizjologiczne, potrzeby bezpieczeństwa, potrzeby przynależności, potrzeby uznania i potrzeby samorealizacji.
Oryginalnie model ten nie był przedstawiany w formie piramidy a jedynie jako ogólna intuicyjna kategoryzacja ludzkich potrzeb. Model ten jednak został zaadoptowany przez twórców technik zarządzania i innych psychologów jak np. Charles MCDermid i ten ostatni pan na podstawie prac Maslowa stworzył wizualną formę piramidy potrzeb.
Muszę podkreślić że Maslow przeprowadzał badania jedynie na zdrowych fizycznie i psychicznie osobach. Jego obiektami badań byli między innymi Albert Einstein czy Frederic Douglass oraz najzdolniejsi studenci amerykańskich uniwersytetów. Maslow uważał , że u osób chorych model potrzeb może znacznie się różnić.
Piramida Maslowa.
Piramida potrzeb przedstawiana jest w formie trójkąta gdzie u podstawy znajdują się najważniejsze według Maslowa potrzeby czyli potrzeby fizjologiczne i wyższe jej szczeble mogą być osiągnięte dopiero po zapewnieniu w pełni aspektów z niższych szczebli.
Potrzeba przynależności:
Potrzeby fizjologiczne obejmują takie elementy jak: jedzenie, sen, wypróżnianie, ruch oraz seks.. .choć ten ostatni uznaje się za element ruchomy. Bowiem według innych psychologicznych założeń potrzeby seksualne realizujemy dopiero po osiągnięciu następnego szczebla jakim jest potrzeba bezpieczeństwa. Ta zawiera w sobie elementy takie jak bezpieczeństwo fizyczne, ekonomiczne i emocjonalne. Jednym słowem, zapewnienie sobie środków do życia oraz ogólne poczucie bezpieczeństwa emocjonalno- fizycznego.
Potrzeba przynależności i miłości:
Następnym pułapem potrzeb są potrzeby miłości i przynależności. Określają one nasze naturalne zapotrzebowanie kochania i bycia kochanym, akceptacji oraz przynależności do grupy, rodziny, społeczności.
Potrzeba szacunku i uznania:
Kolejny element piramidy to potrzeba szacunku i uznania. Określa ona poczucie własnej wartości, potrzebę bycia szanowanym i zauważanym. Wyraża ona też potrzebę statusu i uznania w oczach innych jak i swoich własnych.
Potrzeba samorealizacji:
Najwyższe miejsce w piramidzie potrzeb zajmuje potrzeba samorealizacji, która określa potrzeby estetyczne i poznawcze. Wyraża się poprzez dążenie człowieka do rozwoju swoich możliwości i własnej ekspresji oraz twórczości.
Potrzeby duchowe a Piramida Maslowa.
Choć Maslow w piramidzie nie umieścił potrzeb duchowych to w swoich dalszych pracach o tematyce stanów szczytowych i mistycznych podkreślał, że aspekty duchowe mogą przejawić się w każdej części znajdującej się powyżej potrzeb fizjologicznych i bezpieczeństwa, jednak stany szczytowe i mistyczne najczęściej osiągają ludzie znajdujący się w fazie potrzeb samorealizacji. Wrócę tu też do potrzeb seksualnych bowiem te w zależności od danej osoby mogą znajdować się na różnych szczeblach piramidy. U jednych seksualność będzie sprowadzona do czysto fizycznych potrzeb a u innych będzie ona ważnym elementem poczucia miłości i akceptacji w relacji partnerskiej. Sam seks należy też do jednego z tych elementów, które u wielu ludzi stymuluje wyższe stany duchowe jak i mistyczne stany szczytowe co ma swoje odzwierciedlenie w praktykach tantrycznych.
Podział piramidy Maslowa.
Piramidę można również podzielić na dwa główne aspekty, fizyczne oraz duchowe. Do elementów fizycznych zaliczamy potrzeby fizjologiczne oraz bezpieczeństwa, pozostałe potrzeby wynikają z naszej natury emocjonalno- duchowej. Choć te dwie sfery można traktować jako odrębne to do życia potrzebujemy ich obu. Bowiem nie możemy żyć jedynie w oparciu o realizację potrzeb duchowych jak i nie możliwym jest spełnione życie bazując jedynie na zapewnieniu sobie potrzeb fizjologicznych i przetrwania.
To podkreśla twierdzenie, że niemożliwym jest oddzielenie sfery duchowej od fizycznej i w trakcie naszego życia oraz rozwoju musimy dbać zarówno o aspekty swojej duszy jak i o to by na koniec miesiąca móc opłacić rachunki 🙂
Według Maslowa wyższe elementy potrzeb mogą być osiągnięte tylko wtedy gdy te znajdujące się u jej podstawy zostaną spełnione, czyli głodujący człowiek nie będzie myślał o samorealizacji czy osoba żyjąca w zagrożeniu swojego bezpieczeństwa nie będzie w stanie dążyć do uznania i szacunku.
Konkretniej mówiąc, kiedy masz pełny brzuch i jesteś wyspany to motywuje cię do zbudowania bezpieczeństwa, zaczynasz gromadzić zapasy i budować schronienie. Kiedy to osiągniesz, otrzymujesz bodziec motywacyjny do wejścia w relacje międzyludzkie i określenia siebie w społeczności. Osiągnięcie tego pozwala tobie na zbudowanie poczucia szacunku do siebie i oczekiwania tego od innych. To natomiast motywuje do dalszego samorozwoju i budowania własnej indywidualności.
Indywidualna piramida potrzeb.
Jednak przyglądając się piramidzie i kiedy postarasz się spojrzeć na nią pod kątem własnych potrzeb zauważyłeś na pewno, że twoja osobista piramida różni się od tej przedstawionej przez Maslowa.
Zgadza się, różnice mogą mieć miejsce bowiem każdy z nas posiada indywidualne elementy tożsamości i cech oraz inne środowisko społeczne. A to ma ogromny wpływ na indywidualną hierarchię potrzeb.
W małych społecznościach plemiennych potrzeba przynależności będzie dominowała nad potrzebami bezpieczeństwa. Czy potrzeba samorealizacji może dominować nad potrzebami fizjologicznymi.
Dla sportowca wyczynowego osiągnięcie celu może być ważniejsze niż bezpieczeństwo a komuś innemu potrzeba miłości będzie ważniejsza od samorozwoju.
Piramidę potrzeb należy więc rozpatrywać indywidualnie i zachęcam was do tego abyście przeanalizowali swoje potrzeby i na podstawie nich określili własną hierarchię.
Piramida Maslowa w kategoriach wiekowych.
Dodam że w 1981 roku przeprowadzono badanie jak hierarchia masłowa różni się między poszczególnymi grupami wiekowymi i wyszczególniono, że dzieci mają wyższy stopień potrzeb fizjologicznych od dorosłych. Dzieci w wieku dojrzewania za priorytet określały potrzebę akceptacji i szacunku. Osoby dorosłe miały najwyższy stopień potrzeby samorealizacji a osoby starsze nade wszystko ceniły sobie poczucie bezpieczeństwa. Natomiast potrzeba miłości była jednakowa we wszystkich grupach wiekowych.
A więc piramidę Maslowa należy też uznawać za zmienną wraz z osiąganym wiekiem.
Duchowa Piramida Maslowa: Ja Jestem.
Osobiście bardzo podoba mi się nieco zmieniona forma piramidy Maslowa którą zbudowałem w oparciu o swoje praktyki duchowe kilka lat temu.
Moja piramida wygląda tak:
-Ja żyję.
-Ja czuję się bezpiecznie.
-Ja kocham/ jestem kochany
-Ja mogę
-Ja Jestem.
Ta wersja piramidy przekłada się również na aspekty wibracyjności. Im wyżej hierarchii potrzeb się znajdujemy, tym nasza wibracyjność i emanacja stają się wyższe oraz bardziej stabilne.
Do czego wykorzystać piramidę potrzeb?
To narzędzie pozwoli wam przyjrzeć się bliżej swoim priorytetom oraz lepiej zrozumieć te siły które napędzają was do życia. Dzięki czemu łatwiej jest określić działania na przyszłość. Dostrzec to co wymaga naprawy w naszym życiu oraz co możemy osiągnąć gdy poszczególne elementy naszej indywidualnej piramidy będą zaspokojone.
Jest to bardzo przydatne do określenia swoich priorytetów oraz zrozumienie na jakim etapie zaspokajania swoich potrzeb aktualnie się znajdujemy.
Dzięki uświadomieniu sobie tego, że każdy z nas ma taką wewnętrzną hierarchię łatwiej nam zrozumieć siebie i innych.
Jest to też doskonałe narzędzie do wypracowania lepszych relacji ze swoimi bliskimi czy współpracownikami.
Stosując ten model do zarządzania firmą można w prosty sposób zoptymalizować funkcjonowanie firmy czy zespołu.
Piramida Maslowa pomaga zrozumieć procesy motywacji i dążenia jednostki do osiągania kolejnych etapów rozwoju.
Podsumowując. Piramida Maslowa znajduje swoje zastosowanie zarówno w rozwoju osobistym i duchowym jak i budowaniu skutecznego biznesu w oparciu o zaspokajaniu potrzeb pracowników czy konsumentów.
Skuteczność stosowania modelu piramidy skupia się również na określeniu gdzie najwięcej swojej energii ukierunkowujemy. Jeśli zbytnio skupiamy się na potrzebie bezpieczeństwa, niestarcza nam zasobów na samorealizację. Natomiast jeśli kładziemy zbytni nacisk na samorealizacje, robimy to nieraz kosztem relacji międzyludzkich czy miłości.
Kierunek energii w piramidzie Maslowa.
Zobacz więc na którym etapie swojej piramidy jesteś oraz gdzie płynie większość Twojej energii. A może udało Ci się wypracować idealny balans i cała Twoja energia rozchodzi się równomiernie po wszystkich Twoich potrzebach.
Zachęcam Was do stworzenia własnej piramidy potrzeb i podzielenia się w komentarzach w jakim miejscu waszej hierarchii znajduje się miłość czy samorealizacja.